گفتاردرمانی در کودکان

گفتاردرمانی یکی از شاخه‌های مهم علم توانبخشی است که به ارزیابی، تشخیص و درمان مشکلات گفتاری و زبانی در افراد، به‌ویژه کودکان می‌پردازد. این فرآیند می‌تواند شامل بهبود تلفظ، روانی گفتار، تقویت مهارت‌های زبانی، و حل مشکلات صوتی باشد. در این مقاله، به بررسی کامل موضوع گفتاردرمانی در کودکان، از جمله سن شروع ارتباط‌گیری، نیازمندی‌های کودکان به گفتاردرمانی، اختلالات مختلف، مزایای درمان به موقع و روش‌های درمانی پرداخته می‌شود.

۱. سن شروع ارتباط‌گیری و صحبت در کودکان

رشد ارتباطی و زبانی در کودکان به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد و هر مرحله به عنوان یک پایه برای مرحله بعدی عمل می‌کند. در اینجا به تفصیل مراحل رشد زبانی و ارتباطی کودک را مرور می‌کنیم:

• 0 تا 6 ماهگی:

  • توسعه آگاهی از صداها: نوزادان از بدو تولد به صداهای محیطی واکنش نشان می‌دهند. آنها می‌توانند صدای والدین را از دیگران تشخیص دهند.
  • تولید صداهای اولیه: کودکان شروع به تولید صداهای غان و غون می‌کنند که به مرور پیچیده‌تر می‌شود.
  • لبخند اجتماعی و برقراری تماس چشمی: در حدود 2 تا 3 ماهگی، نوزادان به لبخند دیگران پاسخ می‌دهند و تماس چشمی برقرار می‌کنند که نشان‌دهنده اولین شکل‌های ارتباطی است.

• 6 تا 12 ماهگی:

  • تکرار صداها: کودکان شروع به تکرار صداها و هجاها می‌کنند مانند "بابا" و "ماما". این صداها هنوز معنای خاصی ندارند اما نشان‌دهنده پیشرفت در توانایی گفتاری هستند.
  • تشخیص کلمات آشنا: کودکانی در این سن قادر به درک برخی کلمات آشنا مثل "نه"، "سلام" و "بابا" می‌شوند.

• 12 تا 18 ماهگی:

  • گفتن اولین کلمات: بیشتر کودکان در این مرحله اولین کلمات خود را به زبان می‌آورند. این کلمات معمولاً مرتبط با اشیا یا افراد نزدیک به آنها هستند مانند "ماما"، "بابا"، "آب".
  • استفاده از ژست‌ها: در این سن، کودکان از ژست‌ها برای تقویت ارتباط خود استفاده می‌کنند، مثلاً به چیزی اشاره می‌کنند یا دست تکان می‌دهند.

• 18 تا 24 ماهگی:

  • ترکیب کلمات: کودکان شروع به ترکیب کلمات برای ساخت جملات دو کلمه‌ای ساده می‌کنند، مانند "آب بده" یا "نه مامان".
  • افزایش دایره لغات: در این دوره، تعداد کلماتی که کودک می‌تواند بگوید به سرعت افزایش می‌یابد و ممکن است به حدود 50 کلمه برسد.

• 2 تا 3 سالگی:

  • ساخت جملات پیچیده‌تر: کودکان در این سن قادر به ساخت جملات سه تا چهار کلمه‌ای هستند و می‌توانند جملات خود را به مرور پیچیده‌تر کنند.
  • درک و استفاده از قواعد دستوری ساده: کودکان شروع به استفاده از ضمایر، حروف ربط و اشکال جمع می‌کنند.